“Buraya gelmeden önce hali hazırdaki bir örgütlenmeye katılacağımı düşünürken, arkadaşlarımla birlikte bunu başlatan olmak çok heyecan verici.”
Tercih dönemi devam ediyor. ÜniKuir olarak, birkaç ay sonra kampüslere güneş gibi doğacak lubunyalar için pek çok üniversitedeki LGBTİ+ özneden deneyim aktarımları almak için yola koyulduk. Lubunya Tercih Yapıyor (LTY) serisinde, kampüs güvenliğinden barınma sorunlarına, ders içeriklerinden burs imkanlarına, üniversite personelinin tutumlarından şehirdeki koli fırsatlarına kadar pek çok şeyden konuşacağız.
Elbette bu seri, tek bir lubunyanın belirli bir dönem içindeki deneyimini kapsıyor. Üniversitenin farklı kampüslerin, farklı bölümlerinden hatta aynı dersi alan lubunyaların tecrübe ettiklerinin dahi birbirinin aksi olabileceğini göz önünde bulunduruyoruz. Çünkü hepimizin deneyimi biricik.
Üniversiteli LGBTİ+ olmak hakkında daha çok deneyimi görünür kılmak ümidiyle oluşturduğumuz serinin yirminci konuğu Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’nden Şilan.
LTY Serisi #19: Bakırçay Üniversitesi’nden Balım anlatıyor
Şilan, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi’nde Psikoloji okuyor. Muğla’yla ilgili sorunlardan birinin barınma olduğunu çünkü kiraların ortalamanın üstünde yer aldığını anlatıyor. O da bu yüzden yurtta kalıyormuş. Açık kimlikli bir LGBTİ+ olarak kaldığı KYK yurdunda bir sorunla karşılaşmayan Şilan; ancak erkek yurdunda kalan arkadaşının şehirde çok yaygın olmadığını söylediği ülkücü çetelerin tacizi nedeniyle yurttan ayrılmak zorunda kaldığını da aktarıyor.
Araştırmasına rağmen Muğla’ya gelmeden önce herhangi bir LGBTİ+ oluşuma rastlamadığını ifade eden Şilan, dayanışma ihtiyacını şehre geldikten sonra “birbirimizi bulduk” dediği lubunyalarla ortak bir şekilde tekrar hissetmişler. Bu yüzden topluluk kurmaya girişmişler; ancak üniversiteye bağlı bir oluşum için hocalarından destek görmemişler. Ama onun aktivizm motivasyonunu ayakta tutan şeyler bolca mevcut: “Bazen okulun tuvalet kapısına yapıştırılan bir çıkartma, sokakta bir direğe yapıştırılmış minik bir afiş veya her yerde olduğumuzu belli eden bir lubunyanın gülümsemesiyle karşılaşmak mümkün”. O yüzden de “Örgütlenmek pek mümkün gözükmüyor” dediği kampüs dışında mücadeleyi diğer lubunyalarla sürdürmeye devam ediyormuş. Bu çabanın somutlaştığı yerlerden biri ise çiçeği burnunda Muğla Queer.
Şilan, Muğla’da okumanın en güzel yanının yakınlarında çok güzel il ve ilçelerin yer alması olduğunu söylüyor. Ancak ilçelere gidilmediği sürece, ana kampüsün yer aldığı Kötekli’de yapılacak pek fazla kültürel aktivitenin olmadığını üzülerek bildiriyor. Muğla’nın pahalı bir yer olduğunu da tercih dönemindeki lubunyalara hatırlatmadan olmaz diyor.
Dahasını dinlemek için sözü Şilan’a bırakıyoruz.
Aldığın eğitimden memnun musun? Derslerin kalitesi, hocaların “ulaşılabilirliği”, kütüphane ve kaynaklara erişim gibi konular hakkında neler düşünüyorsun?
Bölüme göre değişiklik gösterse de kendi okuduğum Psikoloji bölümü için eğitim kalitesi ve kadro ortalama diyebilirim ama Edebiyat Fakültesi ve Mühendislik gibi fakültelerden öğrenci arkadaşlarım çok memnun ve ortalamanın üstünde. Harika bir Felsefe kadrosu var. Fakülteye göre değişmekle birlikte hem dersler hem de bireysel sorunlar için hocalara ulaşmak rahat sayılabilir. Edebiyat Fakültesi’nde dayanışma sağlayabileceğimiz çok tatlı hem lubun hem lubunya dostu hocalar da var. Okulda öğrenci topluluklarının yer aldığı Mavi Çatı hem de kütüphanede ders çalışmak için uygun ortamlar var. Kütüphanenin geniş bir arşivi var, kaynaklara erişim açısından kolaylık sağlıyor.
Nerede yaşıyorsun? Yurtta mı kalıyorsun evde mi? Barınma deneyiminden bahseder misin?
Muğla’da okumakla ilgili en büyük sorunlardan biri maalesef barınma, bunun sebebi kiraların ortalamanın üstünde olması. Ben yurtta kalıyorum ve yurdum ana kampüse yakın olduğu için kolaylık sağlıyor. Kuir deneyimli arkadaşlarım eve çıkarken çoğu zaman hem ev sahipleri tarafından hem de ev arkadaşı bulma konusunda sorun yaşamıyor. KYK yurtlarında diğer çoğu yurt gibi kurallar var ama açık kimlikli bir lubunya olarak şu ana kadar bir sorunla karşılaşmadım. Giriş çıkış saatleri konusunda da Muğla’da yurtlar rahat diyebilirim. Maalesef kötü deneyimleri olan arkadaşlarım var, çok yaygın olmasa da Muğla’da ülkücülerden oluşan gruplar var ve erkek yurdunda kalan arkadaşımıza nefret söyleminde bulundular ve bu tartışmalar arkadaşımızın endişelenip yurttan ayrılmasına sebep oldu.
Burslara erişim imkanların oldu mu? Çalışmak zorunda kaldıysan bir LGBTİ+ olarak iş bulmak güç müydü?
Okulun sağladığı burs var. Ben de KYK bursu alıyorum. Hemen her mekanda lubun bir çalışan var. Muğla merkezde ve ana kampüsün bulunduğu Kötekli’de çalışılacak çok mekan var; ama çoğu kafe, pub, gece kulübü tarzı yerler. Çalıştığı mekan tarafından fobi içeren bir deneyim yaşayan bir arkadaşım olmadı çok şükür.
Bir LGBTİ+ öğrenci olarak senin kampüs deneyimine gelirsek… Öncelikle tercih öncesinde bu mesele üzerine okula dair beklentilerin var mıydı onu soralım?
Muğla’ya gelmeden önce çok araştırsam da örgütlü bir topluluk bulamadım ve buraya geldikten sonra da lubunyalar olarak birbirimizi bulduk ve hepimizin bir topluluk altında dayanışmak istediğini fark ettik.
Lubunyalar olarak birbirimizi bir şekilde bulsak da görünürlüğümüzün az. Örgütlenmenin olmadığı, olan yerlerin de farklı ilçelerde dağınık küçük gruplardan oluştuğu bir şehirden bahsediyoruz. Ana kampüsün bulunduğu Kötekli genel olarak insanların birbirini pek umursamadığı bir yer ama biz yine de birlikte olmak ve hem kampüs içinde hem dışında bütün lubunyalara güvenli alan oluşturmayı hedefleyen bir topluluk kurmak istedik.
Her ne kadar destekleyici yaklaşan hocalar olsa da maalesef çekindiği için okula bağlı bir topluluk kurmamıza yardımcı olamayacağını söyleyen birçok hocamız oldu. Kampüste örgütlenme pratiğini gerçekleştirmek pek mümkün değil ama okul dışında daha rahatız.
Derslerde hocaların atanmış ismi ısrarla kullanması, ders içeriklerinin güncel toplumsal cinsiyet çalışmalarından uzak olması ve hala cis-heteronormatif bir dille anlatılması gibi sorunlar var, en azından benim okuduğum Psikoloji bölümünde.
Bazen okulun tuvalet kapısına yapıştırılan bir çıkartma, sokakta bir direğe yapıştırılmış minik bir afiş veya her yerde olduğumuzu belli eden bir lubunyanın gülümsemesiyle karşılaşmak mümkün. Kampüs dışında gerçekleştirdiğimiz topluluk etkinliklerini düzenlediğimiz mekanları duyururken adres vermediğimiz sürece hiçbir sorunla karşılaşmadık. Gelmeden önce hali hazırda bir örgütlenmeye katılacağımı düşünürken, arkadaşlarımla birlikte bunu başlatmak çok heyecan verici ve önceliğimiz Kötekli’deki hiçbir lubunyanın yalnız olmadığını bilmesini sağlamak.
Hadi biraz detaya inelim: Hocalar, hocaların LGBTİ+ öğrencilere ve LGBTİ+ gündemlere yaklaşımları nasıl? Diğer öğrencilerin tutumları ne yönde? Okul personeli ile deneyimlerinden bahseder misin? Üniversite yönetiminin LGBTİ+’lara yönelik tutumları, politikları ne durumda?
Okuldaki hocaların genel tutumu olumla olsa da derslerde nefret söyleminde bulunan ve ısrarla atanmış isimle hitap eden hocalar ne yazık ki var. Hem genel hem de Toplumsal Cinsiyetle ilgili derslerde ikili bir dil kullanılıyor genelde. Queer teoriye hakim ve bunu derslerine taşıyan harika hocalarımız da var. Ders içeriği olarak veya ders dışı konularda da bundan bahseden ve etkinliklere davet edildiğinde severek kabul eden bazı hocalarımız var.
Maalesef destekleyici bir yerden yaklaşsalar da bazı hocalarımız çok politik olacağını söyleyerek etkinliklerimize katılmakta çekingen davranabiliyorlar, çekincelerini anlamakla birlikte “Lubunyanın var olduğu her alan politiktir” diye onları buradan madiliyoruz.
Okul çalışanlarıyla ilgili şu ana kadar ben bir sorunla karşılaşmadım. Yönetim ben Muğla’da olduğum süre boyunca LGBTİ+’lara yönelik hiçbir söylemde, politikada bulunmadı sadece etkinliklerde olabildiğince baskıcı bir sansür mekanizması uyguladıklarına şahit oldum.
Üniversitende LGBTİ+ topluluğu var mı? Ya da üniversitedeki diğer öğrenci kulüplerini nasıl değerlendiriyorsun? LGBTİ+lar için bu kulüpler alan açıyor mu sence?
Muğla’ya geldiğimde örgütlü bir lubunya topluluğu yoktu ve birkaç arkadaşımla Muğla Queer isimli bir topluluk kurmaya karar verdik. Çünkü Muğla bir lubunyanın kısmen rahatça görünür olabileceği bir yer olsa da hepimiz dayanışmaya ihtiyaç duyuyorduk.
Okulda aktif ve çoğu ilgi alanıyla ilgili topluluklar var. Diğer topluluklar Queer kapsayıcı bazı etkinlikler yapıyor ama maalesef çoğu zaman rektörlüğün sansürüne maruz kalıyor. Örneğin Sinema topluluğunda Queer Sinema haftası yapmak istedik ama bunu bu başlıkla yapamadık sadece film gösterimi yapabildik. Toplumsal Cinsiyet temalı etkinliklerde de kısmen kapsayıcı oluyor etkinlikler. Yer aldığım toplulukların çoğu lubunya kapsayıcı bir ortamda buldum kendimi ve lubunya destekçisi birçok arkadaşım oldu.
Senin üniversiteni tercih etmeyi düşünenlere söylemek istediğin bir şey var mı?
Ana kampüsün yer aldığı Kötekli küçük ve çok fazla etkinliğin yapılacağı bir yer değil, gece kulüpleri, kafeler ve publardan oluşuyor ama Muğla’da okumanın en güzel yanı yakınlarında çok güzel il ve ilçelerin olması. Küçüklüğü herkesin birbirini az çok tanımasına sebep oluyor bu yüzden kendi güvenli arkadaş ortamını yaratmak ve lubunyaların birbirini bulması da kolay oluyor.
Buraya geleceklere tercih ettikleri bölümü iyice araştırmalarını öneririm çünkü fakülteye ve bölüme göre hem kadronun hem eğitimin kalitesi değişebiliyor. İlçelere gidilmediği sürece Kötekli’de yapılacak çok fazla kültürel aktivite olmadığını da üzülerek söyleyebilirim. Okuldaki etkinlikler tatmin etmeyebilir ama birkaç aktif topluluğun etkinliklerine katılarak da zamanınızı geçirebilir çok güzel arkadaşlar edinebilirsiniz.
Bunu söylemek zorundayım ki Muğla pahalı bir yer. Barınma, yemek gibi şeyler pahalı. Kötekli öğrenciler ve esnaftan oluşan bir yer olduğu için insanlar birbirini pek umursamıyor diyebilirim. Buraya geldikten sonra herhangi bir sorunla karşılaşınca dayanışabileceğiniz bir lubunya topluluğunuz var artık.
Çerez Politikası
Size en iyi hizmeti sunabilmek ve reklam çalışmalarında kullanmak amacıyla sayfamızda çerezlerden faydalanıyoruz. Sayfamızı kullanmaya devam ederek çerez kullanımına izin vermiş oluyorsunuz. Çerezler hakkında ayrıntılı bilgiye Çerez Politikamız'dan ulaşabilirsiniz.