“Üniversitenin LGBTİ+ topluluğu Kuir Baykuş sayesinde yeni insanlarla tanıştım, kuir bir çevre edindim, en önemlisi bir komünite bulduğumu hissettim."
Üniversite tercih dönemi, bu yıl (2023) 27 Temmuz’da başlayacak ve 8 Ağustos’a kadar devam edecek. ÜniKuir olarak, geçen sene Lubunya Tercih Yapıyor (LTY) serisiyle bir yola çıktık ve üniversite tercihi yapacak LGBTİ+’lar için önemli olduğunu bildiğimiz bir soruyu yanıtlamaya çalışıyoruz: “Gideceğim üniversitedeki lubunyalar neler yaşıyor?”
Elbette bu seri, tek bir lubunyanın belirli bir dönem içindeki deneyimini kapsıyor. Üniversitenin farklı kampüslerinden, farklı bölümlerinden lubunyaların hatta aynı dersi alanlarının bile tecrübe ettiklerinin birbirinin aksi olabileceğini göz önünde bulunduruyoruz. Çünkü hepimizin deneyimi biricik.
Pek çok üniversitedeki LGBTİ+ özneden deneyim aktarımları aldığımız bu serinin, birkaç ay sonra kampüslere güneş gibi doğacak lubunyalara fikir vermesini umut ediyoruz. Lubunya Tercih Yapıyor (LTY) serisinde, kampüs güvenliğinden barınma sorunlarına, ders içeriklerinden burs imkanlarına, üniversite personelinin tutumlarından şehirdeki koli fırsatlarına kadar pek çok şeyden konuşuyoruz.
Lubunya Tercih Yapıyor dosyasının ikinci yılı başlıyor: Serinin kırk yedinci konuğu Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesinden (MSGSÜ) Zeynep!
2022 yılı listesi için tıkla
Zeynep, MSGSÜ’de Tekstil ve Moda Tasarımı bölümünde okuyor. Yetenek sınavıyla girdiği bölümünde memnun olduğu şeyler olsa da “standartların” baskısına maruz kalmanın onu kimi zaman zorladığını ifade ediyor.
Çok beğendiği Fındıklı Kampüsünün öğrenciler için sosyalleşmeye imkan tanıdığını ifade eden öğrenci, onu kampüsten mahrum bırakan uzaktan eğitimden ise hiç memnun olmadığını; üniversitesinin iyi yönetemediğini düşündüğü bu sürecin eğitim hayatını derinden etkilediğini vurguluyor.
“Kampüsten Uzakta” lubunyalar ne yaşıyor?
İstanbul’da üniversite okumayı düşünenler için kampüs ve barınma alanı arasındaki ulaşımın çok önemli olduğunun altını çizen Zeynep, konu kampüste LGBTİ+ bir özne olmaya geldiğinde herhangi bir nefret söylemi ile karşılaşmasa da okulun dışarıdan göründüğü kadar kuir dostu bir güvenli alan olduğunu söyleyemeyeceğini belirtiyor. Üniversitesindeki LGBTİ+ topluluğu Kuir Baykuş’un aidiyet hissine kavuşmasında belirleyici olduğunu ifade eden Zeynep, topluluk sayesinde pek çok etkinliğe katıldığı ve pek çok kişi ile tanıştığını vurguluyor.
Gerisini Zeynep’ten dinleyelim…
Senin tercih döneminden nasıl geçmişti, oradan başlayalım mı?
Ben aslında tercih yapmayacaktım çünkü istediğim okul ve bölüm yetenek sınavıyla alıyordu. Yani bir bakıma tercih yapmama gerek yoktu, ben yine de yaptım. Bir yedek planım olsun istemiştim. İstanbul Üniversitesi'nde (İÜ) okuyan kuirleri takip ediyordum sosyal medyada, bu yüzden orayı seçmek mantıklı gelmişti. Tabii sonra Mimar Sinan'ı kazanınca oradan kaydımı sildirdim.
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesine (MSGSÜ) gelmeden ne umuyordun? Beklentini karşıladı mı?
Hem evet hem hayır. Üniversite deneyimi çok bireysel işliyor bence. Evet arkadaş edinebiliyoruz ama bir komünite bulmakta zorlandığımı hatırlıyorum. Eğitim olarak da iyi ve kaliteli bir eğitime sahip olduklarını biliyorum fakat bazı noktalarda bana biraz ezber gibi geldi birkaç şey. Yani belli bir kalıp var ve bize de o kalıp öğretiliyor, bu kalıp bir standart aynı zamanda. Hem okulun içindeki bir standart hem endüstrideki standart vesaire... O kalıba zorla sığmaya çalışıyorum gibi hissettiğim zamanlar oluyor bazen.
Okuluna dair memnun olduğun ve olmadığın şeylerden biraz daha bahsedebilir misin?
Bence kampüs ortamı fena değil. Özellikle Fındıklı kampüsümüz çok güzel. Rıhtımda zaten bir sürü oturma alanı var. Sosyalleşmek için alanlar var. Ben zaman zaman sosyalleşmekte zorlanan birisiyim ama orda otururken bazen yan bankındaki biriyle sohbete başlayabiliyorsun. Farklı derslerden tanıştığın kişiler olabiliyor, sonra onların arkadaşlarıyla tanışabiliyorsun. Bir noktada artık sosyalleşmesen bile herkesi tanıdığın bir noktaya gelebiliyorsun.
Aldığın eğitim hakkında neler söylersin?
Uzun süredir uzaktan eğitim alıyoruz bu yüzden şu an aldığım eğitimden memnun değilim. Çevrimiçi dönemler boyunca aldığım bütün dersleri bırakmak durumunda kaldım ve bu eğitim hayatımı büyük bir açıdan etkiledi. Açıkçası okulumun uzaktan eğitim sürecini efektif bir şekilde yönetebildiğini düşünmüyorum, en azından benim için. Yüz yüze eğitim aldığım ve online eğitim aldığım dönemlerdeki notlarım ve işlerim arasında o kadar fark var ki.
Hocalarım konusunda şanslı hissettiğim yerler var diyebilirim. Çok anlayışlılar, kolay ulaşılabilirler. Öğrencilerle iletişim halindeler. Benim deneyimim biraz farklı tabii ki, ben hocalarımla güçlü bir bağ kurabilmiş gibi hissetmiyorum şu an. Bunun sebebi de yine uzaktan eğitim bence bu arada.
Nerede kalıyorsun, barınma sorunu yaşadın mı hiç?
İstanbul’da okuyorsanız, bir de okul-ev arası uzaksa zor oluyor bayağı. Ben mesela Beylikdüzü'nde ailemle yaşıyorum. Okulum Beşiktaş'ta. Sabah 09.00’daki dersime yetişmek için 05.00’te kalkmam gerektiği günler oluyordu. Böyle bir noktadaysanız eğer ailenizin desteği çok önemli. Babam benimle beraber erken kalkıp beni arabayla Marmaray'a bırakıyordu, sonra eve geri dönüp hazırlanıp kendi işine gidiyordu.
Bir dönem o zamanki partnerimle yaşamıştım. Onun evi okuluma çok çok daha yakındı. Onun bana evini açması da çok büyük destekti benim için.
Bir LGBTİ+ öğrenci olarak kampüs deneyimine gelirsek… Öncelikle ne umuyordun MSGSÜ’ye gelirken ondan bahsetmek ister misin?
Sınıftaki arkadaşlarımla ilk tanıştığımda onlara açılmaya çekinmiştim, sonrasında güvendiğim birkaç kişiye açılabildim. Daha sonrasında kendi kimliğimi de daha açık bir şekilde yaşamaya başladım. Bu süreçte herhangi bir sınıf arkadaşımdan bir nefret söylemi, ya da en ufak bir "mesaj veren" bir ifade duymadım. Tabii bu okul için genel olarak böyle mi, bilemiyorum.
Üniversitenin LGBTİ+ topluluğu Kuir Baykuş’un tuvaletteki stickerlarını sökülmüş bir şekilde gördüğümü biliyorum. Bizim okul dışardan biraz daha kuir dostu gözüküyor ama okuldaki herkes öyle değil maalesef.
Senin deneyimlerin içinde kampüsün, okulun veya yaşadığın şehrin olumlu yönlerinin olduğu bir şeyler var mı?
Kuir Baykuş topluluğunun varlığı, benim bu toplulukla tanışmam çok olumlu oldu diyebilirim. Böyle bir topluluğun parçası olmak istiyordum.
Ben üniversiteye ilk başladığımda böyle bir topluluk vardı sanırım ama aktif değildi. Daha sonrasında Kuir Baykuş'u görünce çok mutlu oldum ve hemen katıldım. Atölye, sosyal etkinlikler, parti gibi birçok etkinlik düzenlendi. Sadece konuşmak için de bir araya geldiğimiz oldu. Birbirimize sosyal destek verdiğimizi düşünüyorum.
Bu topluluk sayesinde yeni insanlarla tanıştım, arkadaş edindim, çevremde daha fazla kuir insan oldu ve en önemlisi bir komünite bulduğumu hissettim. Fındıklı kampüsümüz çok büyük değil, ufak bir tur ile kendiniz için bir alan bulmak veya komüniteniz ile bir araya gelmek kolay oluyor.
Bilgin varsa eğer, okuldaki LGBTİ+ öğrenci topluluğu olmayan diğer öğrenci topluluklarını nasıl değerlendirirsin? Bu topluluklar lubunyalar için güvenli mi sence?
Üye olduğum kulüplerde şu ana kadar herhangi bir fobik tavırla karşılaşmadım.
Kampüsün neler sunduğundan bahsettik, biraz da şehirden bahsedelim. Nasıl bir yer sence İstanbul?
İstanbul genel olarak zor bir şehir. Lubunyalar için de işlerin daha zorlaştığı noktalar var; fakat kolaylaştığı durumlar da var. Küçük yerlerde kendinize benzeyen birini görmek zor olabilir, burada daha kolay.
İstanbul'da kuir alanlar fazla evet; ama bu alanlardan çıktığınızda evinize dönerken nefret söylemleriyle karşı karşıya kalabilirsiniz ve güvensiz hissedebilirsiniz. Bu şehirde komünite bulabilirsiniz ama yine de insanlar size rahat vermemek için elinden geleni yapabilir. Hem güvende hissedip hem güvensiz hissettiğim çok fazla durumda kaldım.
Belli semtler tabii ki lubunyalar için daha güvenli; fakat bazen bu semtlerde barınamıyoruz. Kadıköy, Şişli gibi yerler lubunyalar için bir tık daha güvenli alanlar olabiliyor. Ben bu semtlerde yaşamıyorum, Beylikdüzü'nde yaşıyorum. Yaşadığım yerde de ne kadar güvenli alan var bilemiyorum, çünkü genel olarak bütün sosyalleşmelerim başta saydığım iki semtte, Kadıköy veya Şişli taraflarında gerçekleşiyor.
Açıkçası kendi yaşadığım semtte ne kadar açık bir şekilde lubunyalığımı yaşayabilirim emin değilim. Hetero cosplay yapmadan bazen günümü geçiremediğim oluyor, nerede olduğumdan farksız. Bu şehir genel olarak çok zor dediğim gibi.
Bir lubunya olarak, sana kampüs yaratma imkanı verilse nasıl bir yer yapardın orayı?
Bol bol yeşillik, renkli binalar, öğrencilere kendilerini ifade edebilecekleri alanlar verirdim. Öğrencilerin kendilerinden bir parça bırakabilmesi için bomboş bir duvar yaptırırdım. Üniversite bünyesinde çalışan herkese ve öğrencilere cinsel kimlik, cinsel yönelim gibi konularda eğitim alabilecekleri alanlar açardım.
MSGSÜ’yü tercih edecek öğrencilere söylemek istediğin bir şey var mı?
Bu okula girmek zor, okumak zor, mezun olmak zor. Önünüzde zorlarla dolu bir süreç var. Mental olarak buna hazırlıklı olmak çok önemli. Kendinizi kaybetmeyin ama öğrenmeye açık olun.
LTY Serisi #46: Sivas Cumhuriyet Üniversitesinden Kiki anlatıyor
Çerez Politikası
Size en iyi hizmeti sunabilmek ve reklam çalışmalarında kullanmak amacıyla sayfamızda çerezlerden faydalanıyoruz. Sayfamızı kullanmaya devam ederek çerez kullanımına izin vermiş oluyorsunuz. Çerezler hakkında ayrıntılı bilgiye Çerez Politikamız'dan ulaşabilirsiniz.