“Görünürlüğümüz önyargının en büyük panzehri.”
Üniversite tercih dönemi, bu yıl (2023) 27 Temmuz ve 8 Ağustos tarihleri arasında gerçekleşecek. ÜniKuir olarak, geçen seneden beri Lubunya Tercih Yapıyor (LTY) serisiyle bir yola çıktık ve üniversite tercihi yapacak LGBTİ+’lar için önemli olduğunu bildiğimiz bir soruyu yanıtlamaya çalışıyoruz: “Gideceğim üniversitedeki lubunyalar neler yaşıyor?”
Elbette bu seri, tek bir lubunyanın belirli bir dönem içindeki deneyimini kapsıyor. Üniversitenin farklı kampüslerinden, farklı bölümlerinden lubunyaların hatta aynı dersi alanlarının bile tecrübe ettiklerinin birbirinin aksi olabileceğini göz önünde bulunduruyoruz. Çünkü hepimizin deneyimi biricik.
Pek çok üniversitedeki LGBTİ+ özneden deneyim aktarımları aldığımız bu serinin, birkaç ay sonra kampüslere güneş gibi doğacak lubunyalara fikir vermesini umut ediyoruz. Lubunya Tercih Yapıyor (LTY) serisinde, kampüs güvenliğinden barınma sorunlarına, ders içeriklerinden burs imkanlarına, üniversite personelinin tutumlarından şehirdeki koli fırsatlarına kadar pek çok şeyden konuşuyoruz.
Lubunya Tercih Yapıyor dosyası ikinci yılında: Serinin elli ikinci konuğu Yaşar Üniversitesinden Beyza Yaman!
LTY Serisi #51: Karadeniz Teknik Üniversitesinden Emre anlatıyor
Hukuk öğrencisi Beyza, İzmir’de okumayı “Benim için sürpriz oldu” diye anlatıyor. Okuduğu bölümdeki akademisyenlerin yeterliliği, kütüphanenin imkanları ve üniversiteye ulaşımın kolaylığını öne çıkaran Beyza, Yaşar Üniversitesinde öğrenci olmanın en zor taraflarından birinin pahalılık olduğunu söylüyor. Yemekhane ve üniversitenin çevresindeki yurtların ücretlerini karşılamanın kolay olmadığını aktarıyor.
Üniversiteye yerleşmeden önce Yaşar Üniversitesinde bir LGBTİ+ topluluğu olduğunu öğrendiği için heyecanlandığını ifade eden Beyza, kampüse geldiğinde ise hayal kırıklığına uğradığını aktarıyor. Aktif bir kulübün olmadığını belirten Beyza, “umarım yenisini biz kurarız ve uzun uzun anlatırım” diyor.
LGBTİ+ bir öğrenci olarak kampüste güvensiz hissetmediğini anlatan Beyza, akademisyenler tarafından da fobik bir tutuma maruz kalmadığını ifade ediyor. İzmir’deki LGBTİ+ örgütlenmesinin gücüne dikkat çeken Beyza, Yaşar Üniversitesine ya da İzmir’e gelecek tercih dönemindeki lubunyalarla tanışma fırsatı yakalamayı arzu ettiğini belirtiyor.
Senin tercih dönemin nasıl geçmişti, oradan başlayalım istersen?
Tercih listemi oluştururken üniversiteler ve şehirler benim için çok önemliydi. Kendimi mesleki ve çevresel olarak geliştirmek için büyük şehirleri önceledim. Aynı zamanda kendi şehrimde yeteri kadar rahat değildim bu yüzden gideceğim şehirde daha rahat olmak benim için çok önemliydi. İzmir benim için sürpriz oldu okumayı planladığım bir şehir değildi. Tüm listem neredeyse Ankara’dan oluşuyordu hukuk alanında daha çok imkana erişebileceğimi düşünüyordum ancak İzmir de bana güzel fırsatlar sundu.
Yaşar Üniversitesine yerleşmeden önce ne umuyordun? Üniversite, beklentilerini karşıladı mı?
Bana sürpriz bir üniversite olduğu için çok araştırmamıştım. Hazırlık yılının olması, İngilizceye verilen önem okul için artı bir durum. Bölümden bölüme bu daha da artı haline gelebiliyor tabii ki. Hukuk Fakültesi’nin akademik kadrosu oldukça övülüyordu. Şehrin merkezinde olması ve okula ulaşımın kolay sağlanması da oldukça güzel. Eksi yanlarından bahsetmek gerekirse özel okul olması dolayısıyla kampüs oldukça küçük bir alandan oluşuyor. Öğrenciler daha çok arka tarafta bulunan kafelerde vakit geçiriyor. Yemekhane fiyatları maalesef çok pahalı.
Aldığın eğitim hakkında neler söylersin?
Bölümler ya tamamen İngilizce oluyor ya da yüzde 30 İngilizce oluyor, benimki de öyle. Devam zorunluluğu sadece Hukuki İngilizce için var. Bu ders haricinde, derslere amfilerde giriyoruz bu dersi biraz daha küçük gruplar ve küçük sınıflar olarak işliyoruz. Kütüphanede Hukuk öğrencilerine özel bir bölüm var oradan çoğu kitaba ulaşabiliyoruz; ancak kütüphanenin erken kapanması eleştirdiğimiz konu. Hocalara ulaşım onların tavrına göre değişebiliyor bazen ders bitiminde ayak üstü sohbet de edebilirsiniz bazen attığınız maile ters bir yanıt da alabilirsiniz.
Nerede kalıyorsun, barınma ihtiyacını nasıl giderdin?
Okulun kendi yurdu, ayrıca okulun çevresine yakın özel yurtlar var. Hepsi oldukça pahalı. Tam burslu öğrenciler okulun yurdunda ücretsiz kalabiliyorlar. Yemek olarak sadece kahvaltı veriliyor. İlk yılımda özel yurtta kalmıştım giriş çıkış saatleri esnekti. Yemek verilmiyor ama odaların içinde mutfak oluyor. Çoğu özel yurt, spor salonuna sahip ama ev kiralarına denk ücretleri var. Daha sonra bir apart daireye yerleştim orda da çok uzun kalamadım ve nihayet arkadaşlarımın yanına kendi evime taşınmış oldum. Yurtta ve apartta sakladığım kimliğimi artık çekinmeden söylediğim arkadaşlarımla birlikte yaşamak oldukça güzel.
Çalışmak zorunda olan öğrenciler için iş fırsatları mevcut mu?
Bornova’ya yakın yerlerde oturdum hep, bu yüzden Küçükpark olarak geçen pub’ların, kafelerin olduğu yerlerde çalıştım. Genellikle öğrencilerin çalışmak için tercih ettiği yerler oluyor burallar. İş bulmak zor değil çünkü şartlar iyi değil. Uzun saatler sonucu emeğimizin karşılığı olmayan paralar alıyoruz. Bunun yanında çalışan herkes öğrenci olduğu için okula gittiği günler çalışamıyor, bu yüzden çok fazla kişi dönüşümlü çalışabiliyor.
Özellikle bir LGBTİ+ öğrenci olarak kampüs deneyimini de konuşmak istiyoruz. Tercih öncesinde bu mesele üzerine üniversiteye dair beklentilerin var mıydı? Karşılandı mı?
Okul belli olur olmaz araştırmaya başladım ve LGBTİ+ topluluğu olduğunu gördüm. Bu hem üniversitenin tutumunu gösterdiği hem okuldaki lubunya popülasyonu ve örgütlenmesi manasına geldiği için beni çok umutlandırdı. Geldiğim zaman hayal kırıklığına uğradım çünkü topluluğa hiçbir şekilde ulaşamadım. Sorduğum birkaç kişi artık aktif olmadıklarını söyleyince ben de çevremdeki arkadaşlarımla belki bir yenisini biz kurarız diye konuşuyordum. Ancak Yaşar Üniversitesi için zor olduğunu geç de olsa fark ettim. Genel olarak buradaki öğrencilerde bezmişlik var; bir şey yapmak, yaptırmak çok zor ve emek isteyen bir duruma dönüşüyor.
Bir LGBTİ+ olarak kampüste, derste, yemekhanede, kantinde, tuvalette neler yaşadın, neler deneyimledin?
Herhangi bir şiddete maruz kalmadım. Açıldığım çoğu arkadaşım oldukça güzel yaklaştı. Hiç bilmeyen ve öğrenmeye çalışan insanlar oldu, sorular sordular. Bunun yanı sıra dalga geçen tavırlar da oldu; kendilerince mantıklı zemine oturtamayanlar da… Ama çok da umurumda değiller, sizin de olmasın. Çünkü tartışıp ikna edebileceğiniz insanlar değiller. Öyle olanlar zaten böyle bir tavırla yaklaşmıyor. Ayrıca birkaç hocamla da hukuk ve trans+’ların hormona erişimi, ameliyatlar ve benzeri şeyler hakkında konuşmuştuk.
Senin deneyimlerin içinde, kampüsün veya yaşadığın şehrin olumlu yönlerine dair neler sayabilirsin?
Okulumdan biraz bahsettim, İzmir lubunya örgütlenmesinden bahsetmem gerekirse: Son zamanlarda artan baskıya, halkın nefret diliyle körüklenmesine biz lubunyalar inanılmaz bir direnç gösteriyoruz. Yaptığımız her etkinlikte polisle karşı karşıya da kalsak geri adım atmadan bir sonraki etkinliğimizi daha büyük örerek gerçekleştiriyoruz. Bu zamanlarda çok fazla destekçi insanlar da varlığını hissettiriyor. Kendi aramızda da her zaman dayanışma içerisinde oluyoruz.
İzmir'de LGBTİ+ öğrenciler yine gözaltına alındı
Üniversiteye geri dönersek: Akademisyenlerin LGBTİ+ öğrencilere ve LGBTİ+ gündemlere yaklaşımları nasıl sence?
Herhangi fobik bir söyleme maruz kalmadım çevremden de böyle bir şey duymadım. Hatta bir arkadaşım hocasıyla birlikte LGBTİ+ temalı bir belgesel çekecek, hocasının oldukça yardımcı olduğundan bahsetmişti.
Diğer öğrencilerin tutumları hakkında ne söylersin?
Çok çeşitli insanların geldiği bir yer üniversite: Bazen ilk defa sizinle karşılaşanlar olacak, iyi niyetli sorular sorup öğrenmeye çalışacaklar; bazen de anlamak istemeyecekler. Halk yıllardır nefret söylemleriyle körükleniyor ancak toplum içinde bunun daha az olduğunu düşünüyorum. Çünkü sokakta kafalarını çevirdiklerinde bizi görüyorlar, kampüste yanımızdan geçiyorlar, iş yerinde selam veriyorlar, bir duruşma için geldikleri avukatız bazen. Kısacası her yerdeyiz. Görünürlüğümüz önyargının en büyük panzehri.
Okul personelinin tutumu peki?
Maalesef bizim okul için bu tutumlardan bahsedemeyeceğim çünkü henüz bir araya gelip bir etkinlik yapmadık. Benim de tek aktivizmim, okul içinde renkli fularımla dolaşmak oluyor.
Üniversite yönetiminin LGBTİ+’lara yönelik tutumları?
Topluluk kurulmasına daha önce baskıcı bir tavır oluşmadıysa bundan sonra da çok değişeceğini sanmıyorum.
Üniversitende önceden LGBTİ+ öğrenci topluluğu olduğunu ancak artık aktif olmadığını söyledin değil mi?
Evet, umarım yenisini arkadaşlarımla birlikte kurarız ve uzunca bahsetme fırsatı yakalarım.
Okuldaki diğer kulüpler hakkında bilgin var mı?
Birkaç topluluğa üyeyim, üye olduğum topluluklar kesinlikle güvenli: Örneğin hayvanları koruma, vegan, hukuk toplulukları. Bunun dışındaki topluluklarda da nefret söylemi duymadım.
Kampüsten çokça bahsettik, İzmir’e dair eklemek istediğin bir şey var mı?
İzmir, lubunyaların kalabalık ve görünür olduğu şehirlerden biri. Hatta bazı kafeler, bizim için güzenli alan sağladığı için sıklıkla gidip geldiğimiz belli başlı yerler haline gelebiliyor. Çoğu etkinliklerde bayrağımızla gidip varoluşumuzu bir kez daha görünür kılabiliyoruz.
Bir lubunya olarak kampüs yaratma imkanı verilse sana, nasıl bir yer yapardın orayı?
Öğrencilerin sosyalleşebildiği, yapma fırsatı bulduğu alanlar olsun isterdim. Kampüsteyken kendilerini huzurlu bir yerde hissetmelerini, yargılanma ihtimalini akıllarından bile geçirmediği bir kampüs olsun isterdim. Oraya gelirken aklında geçim kaygısı, ülke derdi yerine arkadaşıyla geçireceği keyifli vakit olsun isterdim.
Yaşar Üniversitesini tercih etmeyi düşünenlere söylemek istediğin bir şey var mı?
Tüm yazdıklarımdan sonra tavsiye eder miyim hayır; ama ülke genelinde üniversitelerin hali ortada. Bizimki iki kötüyse, başka bir üniversite bir kötü başkası üç kötü gibi düşünebiliriz. Karar size kalıyor, benimki deneyim aktarımı. Bilmediğim çok şey vardır elbette. Seçeceğiniz bölümle ilgili açıklayıcı bilgiler üniversitenin sitesinde de vardır. Geleceklere şimdiden hoş geldin diyorum umarım tanışma fırsatı yakalarız.
LTY 2022 yılı listesi için tıkla!
Çerez Politikası
Size en iyi hizmeti sunabilmek ve reklam çalışmalarında kullanmak amacıyla sayfamızda çerezlerden faydalanıyoruz. Sayfamızı kullanmaya devam ederek çerez kullanımına izin vermiş oluyorsunuz. Çerezler hakkında ayrıntılı bilgiye Çerez Politikamız'dan ulaşabilirsiniz.