Mahkemeden karar çıktı: “Genel ahlakı” koruyan ODTÜ Yurt Yönetmeliği hukuka aykırı

Mahkemeden karar çıktı: “Genel ahlakı” koruyan ODTÜ Yurt Yönetmeliği hukuka aykırı

• 13/01/2024
• ÜniKuir

Daha önce yürütmeyi durdurma kararı verilmiş olmasına rağmen rektörlüğün web sitesinde tuttuğu yönetmeliğin pek çok maddesini mahkeme iptal etti.

Ankara 9. İdare Mahkemesi, Üniversite Senatosunun 2022’de yürürlüğe soktuğu, yurtlarda yaşayan öğrencilerin her türlü davranışından suç çıkarılabilecek Yurtlar Yönetmeliğinin iptaline karar verdi. Yönetmelikte yer alan “genel ahlak” ya da “sosyal medyadan üniversite yöneticilerine hakaret” gibi kapsamı belirsiz ve öğrencilerin yurtlardaki geleceğini, tümüyle ODTÜ Rektörlüğü ve Yurtlar Yönetiminin insafına bırakan maddeler yürürlükten kaldırıldı.  

Mahkemenin, yaptırıma maruz kalacak öğrencilerin hangi eylemlere karşı hangi cezaları alacağını bilmesi gerektiği yönünde gerekçelendirdiği kararda, disiplin suçlarının tespitinin idareye bırakılması durumunda keyfi uygulamalara gidebileceğinin altını çizdi.

ODTÜ Yurtlar Yönetmeliğinin iptali talebiyle birden fazla öğrenci davacı olmuştu. O davalardan birinde, “yönetmeliğin hukuka aykırılığı, usulsüz bir şekilde yürürlüğe geçirilmesi ve uygulanması halinde telafisi güç zararlar” doğabileceği tespitiyle 2023 Nisan’ında yürütmenin durdurulması kararı çıkmıştı.

ÜniKuir’in hukuki danışmanlık sunduğu ve kararı çıkan bu davada ise mahkeme doğrudan yönetmeliğin kaldırılması yönünde hüküm vererek yönetmeliğin 10 maddesinin 30’a yakın bendini iptal etti; davaya konu iki maddede hukuksuzluk tespit etmedi.

ÜniKuir Hukuki Danışmanı Avukat S. Duygu Çildoğan, yürütmeyi durdurma kararı çıkmış yönetmeliği internet sitesinde muhafaza eden ODTÜ’de, Yurt Yönetmeliğine aykırılık sebebiyle hakkında soruşturma açılan ya da ceza alan öğrencilerin hukuki danışmanlık almasında fayda olduğunu ifade ediyor.

“Benzer davranışlar…”

İptal edilen yönetmelikte, üniversite idareleri tarafından kolaylıkla kötüye kullanılabilecek ve öğrencileri yurttan atmaya kadar gidebilecek belirsiz “suçlar” iptal edildi. Cezaların nedenini tanımlayan her maddenin sonunda yer alan ve suçu tanımlamaktan ziyade ucu açık hale getiren “Yukarıda sayılan fiil ve hallere benzer davranışlarda bulunmak” hükümleri mahkemenin kararıyla kaldırıldı. 

“Genel ahlak” 

Yönetmelikte yer alan ve öğrencilerin geçici olarak yurttan uzaklaştırılmasıyla sonuçlanacak bir diğer belirsiz ifade olan “yurdun içerisinde genel ahlaka aykırı davranışta bulunmak” da artık rektörlüğün öğrencileri cezalandırma nedeni olamayacak. “Genel ahlak” tanımının muallaklığı, yurt yönetmeliğinin bir cezalandırma mekanizması olarak kullanılabileceğine yönelik endişeleri artırmıştı.  

“Sosyal medyada yöneticilere hakaret”

Eski yönetmelikte sadece “eyleme katılmak” olarak yer alan yurttan kesin olarak çıkarma hükmünün kapsamı “Üniversitemiz emlakına, kişilere, çevreye zarar verici ve eğitimi engelleyici gösterilere ve eylemlere katılmak, zarar verici eylemlerin faili veya müsebbibi olmak, sosyal medyadan Üniversite yöneticileri hakkında hakaret içeren paylaşımlarda bulunmak” şeklinde yeni yönetmelikle genişletilmişti.

Öğrencilerin ifade özgürlüğünü kullanmasının üniversite yöneticilerine hakaret olarak tanımlamanın önünü açan bu madde de yürürlükten kaldırıldı. 

“Bayrak açmak, marşlar söylemek”

Yönetmelik, yurt yöneticisince belirlenmiş yerlerden başka yerlere izinsiz yazı, afiş ve görseller asmayı uyarı ile cezalandırmayı hüküm verirken; “yasalara ve ilgili düzenlemelere aykırı biçimde” yurtlarda bayrak asmanın, sembol kullanmanın, marşlar söylemenin ve “ideolojik resim” taşımanın yurttan çıkarılma nedeni olduğunu söylüyordu. Bu maddeler de mahkeme üyelerinin oy birliği ile kaldırıldı.